درمان افسردگی فصلی

اصطلاح اختلال عاطفی فصلی (SAD) دوره هایی از افسردگی اساسی، شیدایی یا هیپومانیا را توصیف می کند که به طور منظم در فصول خاص رخ می دهد. شایعترین شکل SAD افسردگی فصلی (زمستانی) است که با دوره های مکرر افسردگی تک قطبی مشخص می شود که از پاییز یا زمستان شروع می شود و در صورت عدم درمان، در بهار یا تابستان بعدی بهبود می یابد. افسردگی فصلی را جدی بگیرید و برای درمان آن حتما به بهترین روانشناس تهران یا شهر خود مراجعه کنید.

شناختن این اختلال از آن جهت مهم است که افسردگی فصلی شایع است و با مختل شدن کارکرد روانی – اجتماعی همراه می باشد. درمان افسردگی فصلی در بلند مدت غالباً موثر است و رواندرمانی نگهدارنده می تواند از عود بعدی جلوگیری کند.

پژوهش های صورت گرفته در مورد افسردگی زمستانی نشان داند تقریباً 60 درصد از بیماران هرگز تحت درمان افسردگی قرار نمی گیرند.

در این مقاله در مورد درمان افسردگی فصلی، اپیدمیولوژی، ویژگی های بالینی، ارزیابی و تشخیص آن بحث شده است.

تعریف اختلال عاطفی فصلی

اختلال عاطفی فصلی به عنوان دوره های مکرر افسردگی اساسی، شیدایی یا هیپومانیا با شروع و بهبود در فصول خاص تعریف می شود. در اصل SAD زیرگروه اختلالات خلقی زیر است و یک اختلال جداگانه محسوب نمی شود:

• اختلال افسردگی اساسی یک قطبی
• دو قطبی نوع I
• اختلال دو قطبی نوع II

بنابراین، بیماران مبتلا به SAD دارای دوره های مکرر افسردگی تک قطبی، افسردگی اساسی دو قطبی، شیدایی یا هیپومانیا هستند. ویژگی اساسی اختلال این است که شروع و بهبود دوره های خلقی در زمان های مشخصی از سال رخ می دهد.

سندرم افسردگی فصلی ناقص (Subsyndromal) شامل دوره های مکرر از علائم افسردگی جزئی مرتبط با فصل است. با این حال، علائم در حدی نیستند که بتوانند معیارهای تشخیصی سندرم خلقی را برآورده کنند و عملکرد را اساساً مختل نمی کنند.

الگوی فصلی

در میان بیماران مبتلا به مبتلا به افسردگی اساسی یک قطبی مکرر با الگوی فصلی، دو الگوی خاص توصیف شده است.

• افسردگی با شروع در پاییز و زمستان

افسردگی در پاییز و زمستان به افسردگی زمستانی نیز معروف است. دوره های عمده افسردگی از پاییز تا اوایل زمستان آغاز می شوند و در صورت عدم درمان، معمولاً در بهار یا تابستان بعدی بهبود می یابند. این دوره ها به طور کلی با افزایش خواب، افزایش اشتها، ولع مصرف کربوهیدرات و افزایش وزن مشخص می شوند. علائمی که در اختلال افسردگی اساسی با ویژگی های غیر معمول نیز مشاهده می شوند. (افسردگی آتیپیک).

• افسردگی با شروع در بهار و تابستان

افسردگی در بهار و تابستان همچنین به عنوان افسردگی تابستانی نیز شناخته می شود. دوره های عمده افسردگی در بهار یا تابستان آغاز می شوند و در صورت عدم درمان، در پاییز یا زمستان بعدی بهبود می یابد. این دوره ها معمولاً با علائم معمول افسردگی مانند بی خوابی یا کاهش خواب و همچنین کاهش اشتها و کاهش وزن همراه هستند. افسردگی زمستانی بسیار رایج تر و گسترده تر از افسردگی تابستانی است.

درمان اختلال عاطفی فصلی

درمان اختلال عاطفی فصلی به نوع اختلال خلقی غالب و الگوی فصلی موجود بستگی دارد. به عبارتی نوع اختلال خلقی – افسردگی یا اختلال دوقطبی – و الگوی فصلی حاکم (زمستانی یا تابستانی) درمان ترجیحی را مشخص می کند.

درمان افسردگی فصلی در درجه اول به افسردگی زمستانی می پردازد زیرا افسردگی زمستانی شایع ترین شکل SAD است. درمان افسردگی زمستانی تحت تأثیر شدت بیماری است.

• بیماری افسردگی شدید

افسردگی شدید شدید با هفت تا نه علائم افسردگی مشخص می شود. تقریباً هر روز وجود دارند. به طور جدی ناراحت کننده هستند و عملکرد روزانه را مختل می کنند.

بیماران مبتلا به افسردگی شدید که با استفاده از پرسشنامه سلامت روان (PHQ-9) ارزیابی می شوند معمولاً امتیاز 20 یا بیشتر را کسب می کنند. افکار و رفتار خودکشی تا حدی شایع است. علاوه بر این، بیماران دارای افسردگی شدید دچار عوارضی مانند ویژگیهای روان پریشی یا ویژگیهای کاتاتونیک می شوند. برای این مشکلات بهتر است حتما به روانشناس افسردگی مراجعه کنید.

• بیماری افسردگی خفیف تا متوسط

بیماران مبتلا به افسردگی اساسی که شدت علائم آنها خفیف تا متوسط ​​است اغلب علائم کمتری دارند. علائم ناراحت کننده اما قابل کنترل هستند و اختلال عملکرد لزوماً برای دیگران آشکار نیست.

بیماران مبتلا به افسردگی اساسی خفیف تا متوسط ​​که با استفاده از PHQ-9 ارزیابی می شوند، به طور معمول امتیازی کمتر از 20 می گیرند. آنها اغلب افکار خودکشی را انکار می کنند. علاوه بر این، بعید است که این بیماران عوارضی مانند ویژگی های روان پریشی یا ویژگی های کاتاتونیک را تجربه کنند.

ارزیابی پاسخ قبلی به دارو درمانی

ارزیابی پاسخ های قبلی به داروهای ضد افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی زمستانی باید با احتیاط همراه باشد. یک “پاسخ” دارویی در بهار یا تابستان ممکن است به جای پاسخ واقعی به دارو، یک پاسخ دارونما باشد. در آزمایش های کنترل شده با دارونما، بیماران مبتلا به افسردگی اساسی در آذر ماه تا اسفند کمترین میزان پاسخ به دارونما را نشان دادند. درمان افسردگی بدون دارو ترجیحا اولویت اول درمان است. اما در صورتی که به موقع به روانشناس مراجعه کنید. خیلی مواقع مشکلات خانوادگی مانع از درمان های فردی می شوند. برای دریافت نوبت از مشاوره خانواده از طریق همین سایت اقدام فرمائید.

اختلال عاطفی فصلی چقدر شایع است؟

حدود 5٪ بزرگسالان افسردگی فصلی را تجربه می کنند. گرچه محققان از علت آن اطمینان ندارند اما این افسردگی بیشتر از مردان بر زنان تأثیر می گذارد. تا حدودی بیشتر افرادی که به اختلال عاطفی فصلی مبتلا می شوند زن هستند. همچنین درمان افسردگی پیش از قاعدگی می تواند تحت تاثیر واکنش های عاطقی مرتبط با فصل قرار گیرد.

حدود 10 تا 20 درصد افراد ممکن است نوع ملایم تری از افسردگی های زمستانی را داشته باشند.

چه کسانی در معرض خطر افسردگی فصلی هستند؟

افسردگی فصلی بیشتر در افراد جوان و زنان دیده می شود. دلیل این شیوع می تواند ناشی از مراجعه بیشتر این افراد برای درمان باشد.

سایر عواملی که ضرورت درمان افسردگی فصلی را بیشتر می سازد در زیر مرور شده اند.

• وجود یک اختلال خلقی زمینه ای، مانند اختلال افسردگی اساسی یا اختلال دو قطبی.
• خویشاوندانی با سایر بیماری های روانی مانند افسردگی یا اضطراب.
• زندگی در عرض های جغرافیایی بالا (دورتر از شمال خط استوا).
• زندگی در مناطق ابری.

چه عواملی باعث اختلال افسردگی فصلی می شود؟

محققان برخی عوامل که ممکن است باعث افسردگی فصلی شود را نام برده اند. کمبود نور خورشید ممکن است باعث ایجاد این بیماری در افرادی شود که مستعد ابتلا به آن هستند. سایر عوامل در زیر مرور شده اند.

تغییر ساعت بیولوژیک

وقتی کسی کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرد، ساعت بیولوژیکی او تغییر می کند. این ساعت داخلی باعث تنظیم خلق و خو، خواب و هورمون ها می شود. در این شرایط ممکن است افراد در تنظیم خلق و خوی خود دچار مشکل شوند.

عدم تعادل شیمیایی مغز

مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی ارتباطات بین اعصاب را بر عهده دارند. یکی از این مواد شیمیایی سروتونین نام دارد که در احساس خوشحالی نقش دارد. افراد در معرض خطر SAD ممکن است فعالیت سروتونین کمتری داشته باشند. از آنجا که نور خورشید به تنظیم سروتونین کمک می کند، کمبود آفتاب زمستانی می تواند وضعیت را بدتر کند. سطح سروتونین می تواند بیشتر کاهش یابد و منجر به تغییرات خلقی شود.

افزایش ملاتونین

ملاتونین ماده شیمیایی است که بر الگوی خواب تأثیر می گذارد. کمبود نور خورشید ممکن است تولید بیش از حد ملاتونین را در برخی افراد تحریک کند. این افراد در طول زمستان ممکن است احساس کندی و خواب آلودگی کنند.

افکار منفی

مبتلایان به SAD اغلب استرس، اضطراب و افکار منفی در مورد زمستان دارند. محققان مطمئن نیستند که آیا این افکار منفی علت یا تأثیر افسردگی فصلی هستند.

علائم اختلال عاطفی فصلی

اختلال عاطفی فصلی نوعی افسردگی است، نه یک اختلال جداگانه. بنابراین افرادی که دارای اختلال عاطفی فصلی هستند ممکن است علائمی از افسردگی داشته باشند:

• غم
• بی قراری
• افزایش یا کاهش وزن
• خستگی مفرط و کمبود انرژی
• احساس ناامیدی یا بی ارزشی
• عدم توانایی در تمرکز
• تحریک پذیری
• احساس سنگینی
• از دست دادن علاقه به فعالیت های معمول و کناره گیری از فعالیت های اجتماعی.
• افزایش خواب
• افکار مرگ یا خودکشی

افرادی که SAD تابستانی دارند ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

• تحریک و بی قراری
• اضطراب
• کاهش اشتها و کاهش وزن
• رفتارهای خشونت آمیز
• مشکل خواب

چگونه افسردگی فصلی درمان می شود؟

برای درمان افسردگی فصلی ممکن است به ترکیبی از روش های درمانی نیاز داشته باشید.

رفتار درمانی شناختی (CBT) می تواند به طور موثری SAD را درمان کند. تحقیقات نشان داده است که در مقایسه با سایر رویکردهای درمانی، CBT نتایج موثری به همراه خواهد داشت.

در یک مطالعه اخیر محققان آزمایشی را توصیف کردند که استفاده از نور درمانی را با CBT مقایسه می کند. نتایج در هر دو گروه مثبت بود. با این حال و پس از یک سال، شرکت کنندگان تحت درمان CBT بسیار وضعیت بهتری داشتند.

CBT برای درمان افسردگی فصلی

بنابراین دقیقاً چگونه درمان شناختی رفتاری افسردگی می تواند به SAD کمک کند؟ CBT با به چالش کشیدن و ریشه کن کردن الگوهای تفکر منفی، تمرکز بر روی مقابله فعالانه با کاهش خلق دارد.

درمان افسردگی فصلی شامل شرکت در یک رواندرمانی فعال و ساختاریافته است. در این درمان با افزایش باورهای انعطاف پذیر، قسمت عمده ای از رفتارها انتخابی تر می شوند. بیش از 100 مطالعه انجام شده بر روی افراد مبتلا به افسردگی فصلی، نتایج مذکور را تأیید کرده اند. بعد از مطالعه این مقاله ممکن است به ویزیت روانشناس نیاز پیدا کرده باشید. برای نوبت حضوری روانشناس می توانید از اطلاعات تماس انتهای همین صفحه استفاده فرمائید.