هویت چندگانه
اختلال هویت تجزیه ای (که قبلاً به عنوان اختلال شخصیت چندگانه شناخته می‌شد) یک وضعیت پیچیده روانشناختی است. احتمالاً این اختلال توسط عوامل زیادی از جمله آسیب های شدید در اوایل دوران کودکی (معمولاً آزار جسمی، جنسی، یا عاطفی مکرر مکرر) ایجاد می‌شود. مراجعه به بهترین روانشناس تهران برای این نوع اختلال ضروری می باشد.
اختلال هویت تجزیه ای چیست؟
اختلال هویت تجزیه ای (DID ) شکل شدیدی از گسستگی است. یک فرآیند ذهنی که باعث عدم ارتباط در افکار، خاطرات، احساسات، اعمال و احساس هویت فرد می شود. تصور می شود که اختلال هویت تجزیه ای ناشی از ترکیبی از عواملی مختلف است. این اختلال معمولا شامل ترومای تجربه شده توسط فرد مبتلا باشد. این طور فرض شده که جنبه تجزیه‌ای یک مکانیسم مقابله است. فرد به معنای واقعی کلمه خود را از موقعیت یا تجربه خشونت‌آمیز، آسیب زا یا دردناک که نمی‌تواند با خودآگاهیش تلفیق شود، قطع می‌کند یا از آن جدا می‌شود.
چه افرادی در معرض خطر هستند؟
تحقیقات نشان می‌دهد که علت DID احتمالاً یک پاسخ روانشناختی به استرس‌های شدید بین فردی و محیطی است. به ویژه در سال‌های اولیه کودکی که بی توجهی عاطفی یا سوء استفاده ممکن است در رشد شخصیت اختلال ایجاد کند. تقریباً 99 درصد از افرادی که به اختلالات تجزیه ای مبتلا می شوند، سابقه اختلال شخصیت یا تروماهای مکرر، شدید و غالباً تهدید کننده را در مرحله حساس رشد کودکی تجربه کرده اند.
تجریه همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که غفلت مداوم یا سوء استفاده عاطفی وجود داشته باشد. مثل زمانی که سوء استفاده آشکار فیزیکی یا جنسی وجود نداشته باشد. یافته های پژوهشی نشان می‌دهد در خانواده‌هایی که والدین پرخاشگر و غیرقابل پیش‌بینی هستند، فرزندان ممکن است دچار گسستگی شوند. مطالعات نشان می دهد که DID حدود 1٪ از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد.
نحوه تشخیص اختلال هویت تجزیه ای و اختلالات روانی مرتبط با آن
اختلال هویت تجزیه ای با وجود دو یا چند هویت یا حالت های شخصیتی متمایز یا دوپاره مشخص می شود که به طور مداوم بر رفتار فرد کنترل دارند. با اختلال هویت تجزیه ای، ناتوانی در به خاطر آوردن اطلاعات کلیدی شخصی وجود دارد که بسیار گسترده است و نمی توان آن را به عنوان فراموشی عادی توضیح داد. در این اختلال، تغییرات حافظه بسیار متمایز نیز وجود دارد که ممکن است نوسان داشته باشد.
اگرچه همه افراد DID را به یک شکل تجربه نمی کنند، اما برای برخی، «تغییرها» یا هویت های متفاوت سن، جنس یا نژاد خاص خود را دارند. هر کدام حالت‌ها، ژست‌ها و روش‌های متفاوت صحبت کردن خود را دارند. گاهی اوقات تغییردهنده ها افراد خیالی هستند.
همانطور که یک شخصیت خود را نشان می دهد و رفتار و افکار فرد را کنترل می کند، به آن «تغییر» می گویند. تغییر می تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه تا چند روز طول بکشد. برخی به دنبال درمان های تحلیلی عمیق هستند که در آن هویت‌های متفاوت فرد ممکن است به درخواست‌های درمانگر پاسخگو شوند.
سایر وضعیت های همراه با اختلال هویت تجزیه ای
سایر وضعیت های همراه با اختلال هویت تجزیه ای ممکن است شامل فراموشی، از دست دادن زمان، خلسه و “تجارب تحریف واقعیت ” باشد. برخی از افراد مبتلا به اختلالات تجزیه گرایش به آزار و اذیت خود و حتی خشونت (هم خودآزاری و هم با هدایت بیرونی) دارند. به عنوان مثال، فردی که دچار این اختلال است ممکن است درگیر کارهایی شود که معمولاً انجام نمی‌دهد. مانند سرعت زیاد، رانندگی بی‌احتیاطی، یا سرقت پول از کارفرما یا دوست خود. او احساس می‌کند مجبور به انجام آن کارها است. برخی این احساس را به عنوان یک مسافر در بدن خود توصیف می کنند. به عبارت دیگر، آنها واقعاً معتقدند که چاره دیگری نداشته اند.
فرآیندهای روانشناختی اختلال هویت تجزیه ای از چندین راه شیوه زندگی فرد را تغییر می دهد. از جمله موارد زیر:
مسخ شخصیت
این یک احساس جدا شدن از بدن است و اغلب به عنوان یک تجربه حضور در “خارج از بدن” شناخته می شود.
مسخ واقعیت
این احساس به این صورت است که دنیا واقعی تجربه نمی شود. یا مه آلود یا مثل یک فیلم سینمایی مشاهده می شود.
فراموشی
ناتوانی در به خاطر آوردن اطلاعات شخصی مهم آنقدر گسترده است که نمی توان آن را به فراموشی معمولی نسبت داد. همچنین ممکن است فراموشی های کوچکی نیز وجود داشته باشد که در آن موضوعات به خاطر سپرده نشود یا محتوای یک مکالمه معنادار از ثانیه ای به ثانیه دیگر فراموش شود.
سردرگمی هویت یا تغییر هویت
هر دوی اینها شامل یک احساس سردرگمی در مورد این است که فرد چه کسی است. نمونه ای از سردرگمی هویت زمانی است که فرد در تعریف چیزهایی که در زندگی به آنها علاقه دارد، یا دیدگاه های سیاسی، مذهبی یا اجتماعی، یا گرایش جنسی، یا جاه طلبی های حرفه ای خود مشکل دارد. علاوه بر این تغییرات ، ممکن است فرد دچار تحریف در زمان، مکان و موقعیت شود.
اکنون مشخص شده است که این وضعیت های جدا شده، شخصیت‌های کاملاً بالغ نیستند. بلکه نشان‌دهنده یک حس از هم گسیخته هویت هستند. با فراموشی که معمولاً با اختلال هویت تجزیه‌ای همراه است، حالت‌های هویتی مختلف جنبه‌های مختلف اطلاعات زندگی نامه ای را به خاطر می‌آورند. معمولاً یک شخصیت “میزبان” در درون فرد وجود دارد که با نام واقعی فرد هویت می یابد. معمولا شخصیت میزبان معمولا از حضور شخصیت های دیگر بی خبر است.
اختلال هویت تجزیه ای چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص اختلال هویت تجزیه ای زمان می برد. برخی گزارش های بالینی مطرح کرده اند که افراد مبتلا به اختلالات تجزیه ای قبل از تشخیص دقیق، حدود هفت سال را در سیستم های رواندرمانی گذرانده اند. این امر رایج است، زیرا فهرست علائمی که باعث می شود فرد مبتلا به اختلال تجزیه ای به دنبال درمان باشد، بسیار شبیه به بسیاری از تشخیص های دیگر روانشناختی است. در واقع، بسیاری از افرادی که دارای این اختلال هستند، تشخیص های اختلال شخصیتی مرزی، افسردگی و اضطراب نیز دریافت می کنند.
- برای تشخیص دو یا چند هویت یا حالت شخصیتی متمایز لازم است که هر کدام الگوی نسبتاً پایدار خود را از ادراک، ارتباط و تفکر در مورد محیط و خود دارند.
- فراموشی به عنوان شکاف در یادآوری رویدادهای روزمره، اطلاعات شخصی مهم و/ یا رویدادهای آسیب زا وجود دارد.
- این اختلال بخشی از اعمال عادی فرهنگی یا مذهبی نیست.
- علائم نمی تواند به دلیل اثرات فیزیولوژیکی مستقیم یک ماده (مانند مسمومیت با الکل) یا یک وضعیت جسمی عمومی (مانند تشنج های جزئی یا پیچیده) باشد.
شخصیت‌های متمایز ممکن است نقش‌های متنوعی در کمک به فرد برای مقابله با معضلات زندگی داشته باشند. به عنوان مثال، زمانی که بیمار در ابتدا تشخیص داده می شود، به طور متوسط دو تا چهار شخصیت وجود دارد. سپس به طور متوسط 13 تا 15 شخصیت وجود دارد که می توانند در طول درمان شناخته شوند. محرک های محیطی یا رویدادهای زندگی باعث تغییر ناگهانی از یک شخصیت به دیگری شود.
پیشگیری از اختلال هویت تجزیه ای
کودکانی که مورد آزار جسمی، عاطفی یا جنسی قرار می‌گیرند، در معرض افزایش خطر ابتلا به اختلالات سلامت روان مانند اختلالات تجزیه‌ای هستند. اگر استرس یا سایر مسائل شخصی بر نحوه رفتار شما با فرزندتان تأثیر می گذارد، به دنبال کمک باشید. برای دریافت نوبت از روانشناس می توانید از اطلاعات تماس انتهای همین صفحه استفاده فرمائید.
همچنین برای یافتن منابعی مانند گروه‌های حمایتی والدین و خانواده درمانگرها کمک بخواهید. به دنبال برنامه‌های آموزشی باشید که کلاس‌های فرزندپروری را ارائه می‌دهند. این موارد به شما در یادگیری سبک فرزندپروری سالم تر کمک کند.
اگر کودک شما مورد آزار و اذیت قرار گرفته یا رویداد آسیب زا دیگری را تجربه کرده است، فوراً به روانشناس کودک مراجعه کنید. روانشناس می تواند به کودک شما کمک کند تا بهبود یابد و مهارت های مقابله ای سالم را اتخاذ کند.
درمان اختلال هویت تجزیه ای
در حال حاضر هیچ دستورالعمل رسمی و مبتنی بر شواهد برای درمان DID وجود ندارد. بسیاری از درمان ها بر اساس گزارش های موردی یا حتی بحث برانگیز هستند.
در حالی که هیچ “درمانی” برای اختلال هویت تجزیه ای وجود ندارد، اگر بیمار متعهد بماند، در طولانی مدت می تواند با رواندرمانی بهبود یابد.
رواندرمانی این اختلال به گونه ای طراحی شده است که با هر چیزی که باعث ایجاد DID می‌شود، کار کند. هدف کمک به «ادغام» ویژگی‌های شخصیتی جداگانه در یک شخصیت تلفیقی است تا بتواند محرک‌ها را کنترل کند. این درمان می تواند مشارکت دادن اعضای خانواده در درمان یعنی استفاده از مشاوره خانواده را نیز شامل شود.
