روایت درمانی
روایت درمانی مداخله ای روانشناختی است که در آن روانشناس فرد را از مشکل خود جدا می کند. این درمان افراد را تشویق می کند تا بر مهارت های خود تکیه کنند تا مشکلاتی را که در زندگی آنها وجود دارد به حداقل برسانند.
در طول زندگی، تجربیات شخصی به داستان های شخصی تبدیل می شوند. مردم به این داستان ها معنا می دهند و در نتیجه داستان ها به شکل گیری هویت افراد کمک می کنند. روایت درمانی از قدرت این داستان ها برای کمک به افراد در جهت کشف هدف زندگی خود استفاده می کند. این کار با اختصاص دادن نقش “راوی” به آن شخص در داستان خود انجام می شود.
روایت درمانی در روانشناسی
روایت درمانی به چه مشکلاتی می تواند کمک کند؟
در حالی که روایت درمانی یک رویکرد درمانی نسبتاً جدید است، شواهد نشان می دهند که ممکن است برای مشکلات مختلف مفید باشد. مشکلات روانشناسی که ممکن است به آنها کمک شود عبارتند از:
اضطراب
مشکلات مرتبط با دلبستگی
اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی
اختلالات خوردن
سوگ
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
این رویکرد همچنین می تواند برای هر کسی که احساس می کند تحت تجارب، افکار یا احساسات منفی قرار گرفته است مفید باشد. روایت درمانی به افراد این امکان را می دهد که نه تنها صدای خود را بیابند، بلکه از صدای خود به خوبی استفاده کنند. به آنها کمک می کند تا در زندگی خود متخصص شوند و به گونه ای زندگی کنند که اهداف و ارزش های آنها را منعکس کند. این رویکرد می تواند برای افراد، زوج ها و خانواده ها مفید باشد.
این نوع درمان بر اهمیت این که افراد به خود برچسب نزنند یا خود را “بیمار” یا “مشکل دار” نبینند یا اینکه در شرایط و الگوهای رفتاری خود احساس ناتوانی کنند، تاکید می کند.
مبانی
مایکل وایت و دیوید اپستون روایت درمانی را توسعه دادند. آنها آن را به عنوان یک رویکرد غیر آسیب شناسی، توانمندساز و مشارکتی ایجاد کردند. درمانگر در فرایند کار با افراد تشخیص می دهد که آنها دارای مهارت ها و تخصص هایی هستند که می تواند به تغییر در زندگی آنها کمک کند. روایت درمانی افراد را از مشکلاتشان جدا می کند. این به روان درمانی اجازه می دهد تا به افراد کمک کنند تا مسائل حساس را بیرونی کنند. عینی سازی یک موضوع، ممکن است مقاومت و دفاع فرد را کاهش دهد. این کار به مردم اجازه می دهد تا مسائل را به روشی سازنده تر بررسی کنند.
تکنیک های روایت درمانی
متخصصان روایت درمانی بر این باورند که گفتن داستان، خود نوعی اقدام در جهت تغییر است. فرآیند یک روایت درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
کمک به مردم برای عینیت بخشیدن به مشکلاتشان
چارچوب بندی مشکلات در یک زمینه اجتماعی فرهنگی بزرگتر
آموزش به فرد برای سایر روایت های جایگزین
درمانگر و فرد تحت درمان، داستانهای «جایگزین» یا «مرتبط» را شناسایی کرده و بر ایجاد میکنند. این خطوط داستانی فراتر از داستان مشکل دار اولیه شکل می گیرند. آنها تضاد با مشکل را بررسی می کنند، ماهیت واقعی یک فرد را منعکس می کنند، و به مراجع اجازه می دهند داستان خود را بازنویسی کند. سپس مردم می توانند از آنچه شناخته شده است (داستان مشکل دار) به سمت آنچه ناشناخته است حرکت کنند.
درمانگر همچنین به افراد کمک می کند تا آنچه را که در رابطه با یک مشکل «غایب اما ضمنی» است، را ببینند. آنها به افراد کمک می کنند تا تأثیر یک مشکل را کشف کنند. این به آنها اجازه میدهد تا آنچه را که برای مراجع در یک زمینه وسیع تر ارزشمند است، شناسایی کنند. در این صورت افراد ممکن است بین اعمال و انتخاب های خود ارتباط پیدا کنند. این فرآیند می تواند به افراد کمک کند تا درک بهتری از نحوه تجربه زندگی خود داشته باشند. ممکن است این امکان را به آنها بدهد که برای رسیدگی به سناریوهای مشکل دار آینده اختیار بیشتری به دست آورند.
اهداف و مزایا
روایت درمانی به دنبال تغییر دادن فرد در درمان نیست. در عوض، هدف آن تغییر آثار یک مشکل است. هدف آن ایجاد فاصله بین یک فرد و موضوع او است. این امر به شما امکان می دهد تا ببینید که چگونه یک نگرانی خاص به جای آسیب رساندن به شخص، به او خدمت می کند.
به عنوان مثال، استرس پس از سانحه می تواند یک مکانیسم دفاعی باشد. ممکن است به محافظت از کسی در برابر احساسات دشوار مرتبط با یک رویداد کمک کند. اما علائم جدیدی مانند اضطراب را نیز به همراه دارد. روایت درمانی به افراد کمک می کند تا موضوع را بیرونی کنند. این فرآیند می تواند به افراد کمک کند تا شفقت بیشتری نسبت به خود ایجاد کنند. شفقت به خود ممکن است به افراد کمک کند احساس کنند توانایی بیشتری برای تغییر دارند. برخی از بهترین روانشناسان تهران فرآیندی را به نام رشد پس از سانحه شناسایی کرده اند. این اصطلاح تغییرات مثبتی را که می تواند پس از گذراندن یک رویداد آسیب زا رخ دهد، توضیح می دهد.
روایت درمانگران همچنین به افراد کمک می کنند تا مشکلات خود را در زمینه های مختلف ببینند. این زمینه ها ممکن است اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشند. این می تواند بر نحوه نگاه ما به خود و داستان های شخصی ما تأثیر بگذارد.
فواید
روایت درمانی دارای چندین اصل کلیدی است از جمله:
احترام: با افرادی که در روایت درمانی شرکت می کنند، با احترام رفتار می شود و به دلیل شجاعت لازم برای مقابله با چالش های شخصی مورد حمایت قرار می گیرند.
سرزنش نکردن: هیچ سرزنشی متوجه مراجع نمی شود، زیرا آنها بر روی داستان های خود کار می کنند و همچنین تشویق می شوند که دیگران را سرزنش نکنند. در عوض تمرکز بر شناخت و تغییر داستان های ناخواسته و غیر مفید در مورد خود و دیگران است.
مراجع بهعنوان متخصص: روایت درمانگران بهعنوان یک مرجع توصیه کننده در نظر گرفته نمیشوند. بلکه به عنوان یک هم فکر مشارکتی در کمک به رشد و بهبودی مراجعین در نظر گرفته میشوند. روایت درمانی معتقد است که مراجعان خود را به خوبی می شناسند و کاوش در این اطلاعات امکان تغییر در روایت آنها را فراهم می کند.
روایت درمانی داستان های مشکل ساز غالبی را به چالش می کشد که افراد را از بهترین زندگی خود باز می دارد. از طریق روایت درمانی، افراد میتوانند داستانهای جایگزین را شناسایی کنند، دیدگاههای افراد نسبت به خود را گستردهتر کنند، باورهای قدیمی و ناسالم را به چالش بکشند، و ذهن خود را به روی شیوههای جدید زندگی که بازتاب داستانی دقیق تر و سالم تر است باز کنند.
هدف روایت درمانی تغییر دادن یک فرد نیست، بلکه به او اجازه می دهد تا در زندگی خود متخصص شود.
چگونه از روایت درمانی استفاده می شود؟
افراد، زوج ها یا خانواده ها ممکن است از روایت درمانی استفاده کنند. در یک مشاوره خانواده، تکنیک بیرونی کردن مشکلات، تعامل مثبت را تسهیل می کند. همچنین میتواند ارتباطات منفی را اصلاح کند. دیدن یک مشکل به طور عینی به زوج ها و خانواده ها کمک می کند تا دوباره با رابطه خود ارتباط برقرار کنند. آنها ممکن است بتوانند به این موضوع بپردازند که چگونه مشکل استحکام اصلی پیوند آنها را به چالش کشیده است.
روایت درمانی چگونه است
به نظر می رسد روایت درمانی در درمان تعدادی از اختلالات مختلف و در مشکلات مختلف مزایایی را ارائه می دهد. برخی شواهد که از اثربخشی این رویکرد حمایت می کند:
یک مطالعه نشان داد که بزرگسالان مبتلا به افسردگی و اضطراب که تحت مداخله روایت درمانی قرار گرفتند، بهبودهایی را در کیفیت زندگی گزارش شده خود تجربه کردند و علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دادند. همچنین روایت درمانی در کمک به کودکان برای بهبود همدلی، تصمیم گیری و مهارت های اجتماعی موثر است.
در رابطه با مشاوره ازدواج تحقیقات دیگر نشان داده اند که زنان متاهل پس از درمان با روایت درمانی، سطوح بالاتری از رضایت زناشویی را تجربه کردند.
چیزهایی که باید در نظر بگیرید
روایت درمانی ممکن است چالش هایی را ایجاد کند که باید قبل از شروع درمان در نظر بگیرید. برخی از مواردی که قبل از شروع باید از آنها آگاه بود:
این نوع درمان می تواند بسیار عمیق باشد زیرا طیف گسترده ای از عواملی را که می تواند بر توسعه داستان یک فرد تأثیر بگذارد را بررسی می کند. این شامل عواملی مانند سن، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، نژاد، قومیت، جنسیت و هویت جنسی است.
این درمان شامل صحبت در مورد مشکلات و همچنین نقاط قوت شما است. یک روانشناس به شما کمک می کند تا داستان غالب خود را عمیقاً بررسی کنید، راه هایی را که ممکن است به درد عاطفی کمک کند را کشف کنید و نقاط قوتی را کشف کنید که می تواند به شما در برخورد با مشکلات به روش های مختلف کمک کند.
شما قضاوت های خود را در مورد خودتان تجدید نظر خواهید کرد. گاهی اوقات مردم داستان هایی را درباره خود حمل می کنند که توسط دیگران برای آنها نوشته شده است. روایت درمانی شما را تشویق می کند که این افکار را مجددا ارزیابی کنید و آنها را با افکار واقعی تر و مثبت جایگزین کنید.
این شما را به چالش می کشد تا خود را از مشکلات جدا کنید. در حالی که این می تواند دشوار باشد، این فرآیند به شما کمک می کند تا یاد بگیرید که برای تصمیم گیری های خوب یا رفتار مثبت به خود اعتبار بدهید.
این فرآیند میتواند زمان ببرد، اما در نهایت میتواند به افراد کمک کند تا صدای خود را پیدا کنند و روایتی سالم تر و مثبت تر ایجاد کنند.
چطور باید شروع کرد
روایت درمانی یک رویکرد منحصر به فرد و تخصصی از روانشناسی است. فرصتهای آموزشی برای درمانگران وجود دارد تا درباره روایت درمانی و نحوه استفاده از این رویکرد با مراجعان بیشتر بیاموزند.
روایت درمانگران آموزش دیده در سرتاسر جهان هستند و از طریق منابع آنلاین و فهرست راهنمای درمانگران قابل یافتن هستند. همچنین ممکن است در نظر داشته باشید که از روانشناس خود بخواهید که شما را به یک متخصص در منطقه شما با آموزش و تجربه در روایت درمانی ارجاع دهد.
در طول اولین جلسه، درمانگر شما ممکن است از شما بخواهد که داستان خود را به اشتراک بگذارید و در مورد دلایلی که به دنبال درمان هستید سؤالاتی بپرسید. درمانگر شما همچنین ممکن است بخواهد در مورد اینکه چگونه مشکلات شما بر زندگی شما تأثیر می گذارد و اهداف شما برای آینده چیست، بداند. همچنین احتمالاً در مورد جنبههای درمان از جمله اینکه چند بار ملاقات خواهید کرد و اینکه چگونه درمان شما ممکن است از یک جلسه به جلسه دیگر تغییر کند، بحث خواهید کرد. برای رزرو نوبت روانشناس می توانید از اطلاعات تماس انتهای همین صفخه استفاده کنید.
دکتر رامین علوی نژاد