چگونه روانشناس موفقی شویم

روانشناس شدن فرصتی فوق العاده برای کمک به بیماران برای حل مشکلات سلامت روان و رسیدگی به چالش های زندگی شخصی آنها است. اگر شما دانشجو رشته روانشناسی هستید یا فقط به شغلی در زمینه سلامت روان فکر می کنید، ممکن است از خود بپرسید چگونه روانشناس موفقی شویم. آیا قبل از رفتن به دانشگاه باید یک گرایش را انتخاب کنید؟ آیا باید هم فوق لیسانس و هم دکترا بگیرید؟

دانستن اینکه چه ویژگی‌هایی در یک روان‌شناس مهم‌تر است می‌تواند ارزشمند باشد. خصوصیات شخصی ممکن است ذاتی یا اکتسابی باشد. روانشناسان موفق بسیاری از ویژگی های بین فردی را دارند که شما به طور کل آنها را ترجیح می دهید. آنها دوستانه، صمیمی و دلگرم کننده هستند، همچنین روی موفقیت شما سرمایه گذاری می کنند. علاوه بر این، روانشناسان به توانایی بالایی برای درک و تحلیل دقیق مشکلات و علائم آسیب شناسی نیاز دارند. همچنین مهم است که شیوه و رویکرد درمانی خود را تعیین کنید. مشخص کنید که آیا به مشاوره فردی، مشاوره خانواده یا حتی مشاور شغلی یا مشاوره تحصیلی می خواهید بپردازید.

در ادامه نکاتی وجود دارد که باید هنگام شروع یک حرفه روانشناسی از آنها آگاه باشید.

1. چگونه روانشناس شویم

از آنجایی که روانشناس شدن نیاز به مدرک تحصیلات تکمیلی مانند دکتری تخصصی دارد، قبل از اینکه بتوانید روی آموزش های پیشرفته تر تمرکز کنید، باید مدرک لیسانس بگیرید. مدرک روانشناسی به طور کل توصیه می شود زیرا بینش خوبی در مورد علم روانشناسی به شما می دهد و شما را برای مطالعه پیشرفته در مقاطع بعد آماده می کند. در واقع، به شما در ایجاد تفکر انتقادی و مهارت‌های پژوهشی کمک می‌کند و ابزارهایی را که برای موفقیت در تحصیلات تکمیلی نیاز دارید در اختیار شما قرار می‌دهد.

2. انتخاب گرایش و تکمیل دوره دکتری

زمانی که مدرک لیسانس خود را به پایان رساندید، وقت آن است که در مورد یک گرایش تصمیم بگیرید و برنامه تحصیلات تکمیلی را انتخاب کنید که با علایق شما مطابقت داشته باشد. این گرایش می تواند هر چیزی از روانشناس بالینی گرفته تا روانشناس رشد باشد. اگرچه برخی از دانشگاه ها برنامه کارشناسی ارشد و دکترا را در یک برنامه تحصیلی واحد ترکیب می کنند، اما اکثر مدارس برنامه های کارشناسی ارشد و دکتری روانشناسی را مجزا ارائه می دهند.

از آنجایی که اکثر برنامه های کارشناسی ارشد بین دو تا سه سال و اکثر دوره های Ph.D و Psy.D برنامه ها بین 5 تا 7 سال طول می کشد، شما باید برای یک دوره طولانی مطالعه در راه رسیدن به دکتری آماده باشید. نکته کلیدی برای بهترین استفاده از این سال ها این است که در طیف گسترده ای از کلاس ها شرکت کنید و در عین حال به طور مداوم علایق تحقیقاتی خود را پیگیری کنید.

3. به یک دوره اینترنشیپ روانشناسی نیاز دارید

قبل از اینکه بتوانید مجوز فعالیت در شهر خود را دریافت کنید، باید یک دوره اینترنشیپ (کارآموزی) یک یا چند ساله پس از دکتری را بگذرانید. این نوع کارآموزی بر چندین زمینه تمرکز دارد:

• گسترش تجربه تحقیقاتی شما
• حصول اطمینان از اینکه واجد شرایط درمان بیماران در یک محیط بالینی هستید
• تجربه عملی مورد نیاز برای موثر بودن در نقش متمرکز بر بیمار

از آنجایی که این دوره‌های کارآموزی تقریباً همیشه توسط سازمان های ذیصلاح تأیید می‌شوند، برای کمک به شما در توسعه مهارت‌های دقیقی که برای یک روانشناس موفق به آن نیاز دارید، طراحی شده ‌اند. درنتیجه در پاسخ به این سوال که چگونه روانشناس موفقی شویم این نکته را مهم بدانید. همچنین مراجعین باید به بهترین روانشناس تهران مراجعه کرد که دارای پروانه فعالیت است.

4. مجوز فعالیت بگیرید

پس از اتمام دوره دکتری و کارآموزی پس از آن، واجد شرایط دریافت مجوز به عنوان روانشناس خواهید بود. برای انجام این کار، باید یک آزمون مجوز ملی را بگذرانید و همچنین هر گونه الزامات اضافی مخصوص خود را رعایت کنید.

روانشناسی یک رشته جذاب با فرصت های شغلی فراوان برای هر کسی است که به سلامت روان علاقه دارد. با پیروی از این مراحل و دانستن اینکه چگونه خود را برای موفقیت آماده کنید، می‌توانید شغلی ایجاد کنید که تأثیری ماندگار در زندگی شما و بیمارانتان خواهد داشت.

5. به ریاضیات توجه کنید

شما ممکن است به عنوان یک روانشناس نیاز خیلی زیادی به موضوعات ریاضی نداشته باشید. با این حال، هر برنامه تحصیلات تکمیلی در روانشناسی شامل یک جزء کمی است. تقریباً همه دانشجویان باید نه یک، بلکه دو کلاس اصلی با عناوین دلهره ‌آوری مانند «روش‌های تحقیق کمی»، «آمار روان‌شناسی» یا «ریاضیات روان‌شناسی اعصاب» را بگذرانند.

علاوه بر این، دانشجویان باید به این دروس توجه کنند، زیرا به عنوان یک حرفه ای، این مهارت های ریاضی حیاتی است. آمار، به ویژه، بخش جدایی ناپذیر از هر علم تجربی است. اگر یک روانشناس درک محکمی از آمار نداشته باشد، نمی تواند نتایج مفید و تأثیرگذاری را از آزمایش ها و مطالعات استخراج کند.

روانشناسان برای تعیین اهمیت تحقیقات خود از آمار برای تعیین کمیت نتایج استفاده می کنند. با این حال، توجه داشته باشید که برخی از شاخه‌های روان‌ شناسی کمتر از سایر شاخه‌ها بر ریاضیات تکیه می‌کنند، اما ریاضیات در هر برنامه تحصیلات تکمیلی روانشناسی در سراسر کشور مورد نیاز است.

6. کار خود را با خود به خانه نبرید

گفتن اینکه “کار خود را با خود به خانه نبرید” آسانتر از انجام آن است. تقریباً هر روانشناس، در مقطعی از مطالعات خود این توصیه را می شنود و منطقی نیز است.

به عنوان یک روانشناس، شما با انبوهی از مشکلات مختلف از افراد با هر پیشینه و سن مواجه می شوید و درگیر شدن در زندگی آنها اجتناب ناپذیر است. با این حال، اگر آن مشکلات را با خود به خانه ببرید، نه تنها زندگی شما، بلکه زندگی افراد نزدیک به شما را تحت تاثیر قرار می دهد. باید به میزان شفقت و همدلی لازم برای کار توجه کنید. این موارد بخصوص در مشاوره ازدواج مورد توجه قرار می گیرند.

وقتی کودک کوچکی در دفتر شما می نشیند و زندگی با والدینش را در حالی که با سوء مصرف مواد مبارزه می کند توصیف می کند، ممکن است به طور غریزی بخواهید دست دراز کنید و کودک را در آغوش بگیرید. این یک پاسخ طبیعی است و به سادگی به این معنی است که شما یک ماشین نیستید.

اما بسیار مهم است که مرزهای حرفه ای بودن و زندگی شخصی را محو نکنید. احتمالاً در طول دوران حرفه ‌ای خود با هزاران بیمار سر و کار خواهید داشت، و هر کدام مشکلات یا اختلالات جدی خواهند داشت. شما باید در هر موردی آموزش خود را به شیوه ای منطقی و علمی اعمال کنید.

مراقب باشید دستیابی به یک تعادل سالم بین کار و زندگی به یک مبارزه روزمره تبدیل نشود. این چیزی است که به عنوان یک روانشناس، باید دائماً از آن آگاه باشید.

7. تجربه اگر فقط در یک حیطه باشد آنقدر ارزشمند نیست

اگرچه انتخاب یک مسیر شغلی خاص در روانشناسی و محدود کردن دامنه علایق خود در آن موضوع مهم است. اما به این معنی نیست که یک تخصص فرصت بهتری برای شاغل شدن به شما می دهد. تحقیقات و دانش گسترده در یک زمینه موضوعی فوق العاده مفید است، اما شما همچنین به یک رزومه کامل نیاز دارید. برای مثال، اگر تمام دوره های کارآموزی شما در بخش بستری بیمارستان ها بوده باشد، انتظار نداشته باشید که یک روانشناس خبره در مطب خصوصی خود شوید.

در واقع آنها روانشناسی را استخدام می کنند که در بسیاری از حیطه ها تجربه کسب کرده و موفق شده است. مهارت در تعدادی از رویکردها نه تنها ظرفیت فکری را نشان می دهد، بلکه نشان دهنده انعطاف پذیری و توانایی برتری خارج از حوزه های تخصصی نیز می باشد.

8. اشتیاق برای یادگیری

تعهد به یادگیری مادام العمر مشخصه یک روانشناس موفق و تواناست. از آنجایی که ایده‌ها و رویکردهای درمانی جدید به طور مداوم ظهور می‌کنند، روان‌شناسان باید با شرکت در سمینارها، بررسی یافته‌های تحقیقات مبتنی بر شواهد و مشورت با همکاران، دانش خود را به روز کنند.

اگر روانشناس به اندازه کافی برای کار با نوع خاصی از مراجع یا مشکل آماده نباشد، تمایل به کمک به افراد می تواند نتیجه معکوس داشته باشد. توصیه های نامناسب یا تشخیص نادرست می تواند به شدت به بیمار آسیب برساند. روانشناسان باید خودآگاهی داشته باشند تا مناطقی را که نیاز به آموزش بیشتر دارد تشخیص دهند.

9. همدلی

روانشناسان احساس همدلی و نگرانی واقعی دارند. آنها متوجه تفاوت های ظریف در لحن صدا و زبان بدن می شوند. مهارت هایی مانند گوش دادن فعال و تأمل، مراجع را تشویق می کند تا افکار، احساسات و باورهای سرکوب شده را به اشتراک بگذارد.

روانشناسان با درک و پذیرش احساسات قدرتمندی که تخلیه می شوند، ارتباط برقرار می کنند. آنها باید هنگام کار با بیماران سخت مانند مجرمان جنسی، واکنش ها و احساسات خود را مدیریت می کنند.

10. توانایی حل مسئله

اگرچه وسوسه ‌انگیز است، اما روانشناسان در برابر اصرار برای ارائه توصیه مقاومت می‌کنند. در عوض، آنها صبورانه منتظر می مانند تا مراجع صحبت کند، مشکلات را شناسایی کنند و دلایل نارضایتی از شرایط زندگی را آشکار کنند. با اشاره به تعارض های بین اهداف و رفتار نامناسب انگیزه برانگیخته می شود. اهداف مورد بحث قرار می گیرند و یک طرح درمانی که مراحل بعدی درمان را مشخص می کند، تهیه می شود.

11. مرزهای مناسب

روانشناسان به مرزها پایبند هستند و هرگز از خط رابطه حرفه ای و درمانی عبور نمی کنند. آنها فاصله شخصی مناسب را حفظ می کنند. در ساعاتی که روانشناس در دسترس نیست، به مراجعان دستوراتی برای کمک گرفتن داده می شود. روابط خارج از درمان به دلیل کدهای اخلاقی و قوانین انسانی ممنوع هستند و هرگز مورد توجه قرار نمی گیرد.

12. امانت داری

مراجعین متوجه می شوند که آیا یک روانشناس موفق قابل اعتماد است یا خیر. روانشناسان با تأکید بر رازداری نشان می دهند که می توان به آنها اعتماد کرد. به عنوان بخشی از فرایند اولیه درمان، مراجعین از حقوق حریم خصوصی خود و هرگونه استثنای محرمانه، مانند تهدید به آسیب قریب الوقوع به خود یا دیگران مطلع می شوند. روانشناسان به مراجعان اطمینان می دهند که آزادانه افکار و احساسات خود را بدون ترس از قضاوت به اشتراک بگذارند. بازخورد به مراجعین باید سازنده و حمایت کننده باشد.

13. صبر

روانشناسان واقع گرا هستند و تشخیص می دهند که نمی توان رفتارهای مشکل دار مزمن و ناسازگارانه را به سرعت درمان کرد.

آنها به جای اینکه به بیمار بگویند چه چیزی را باید تغییر دهند و چگونه آن را تغییر دهند، با صبر و حوصله مراجع را در فرآیند کشف خود هدایت می کنند. آنها می پذیرند که پیشرفت غیرخطی است و پسرفت ها رایج است. مراجعین عصبانی یا مقاوم برای اینکه آماده درمان شوند مجبور یا دستکاری نمی شوند.

دکتر رامین علوی نژاد