حسادت چیست؟

هیجانی پیچیده که شامل احساساتی از قبیل سوء ظن و خشم تا ترس و تحقیر می شود. معمولا تحت تاثیر فقدان امنیت یا تسلط روی می دهد. حسادت در تمامی فرهنگ ها تقریبا به یک شکل دیده می شود و كاركرد ان را مي توان تا حد زيادي مشابه با ساير هیجان ها در نظر گرفت. با این حال هیجانی است که رنج قابل توجهی با خود به همراه دارد. حسادت را باید از رشک متمایز دانست. اولی به ترس از دست دادن چیزی مثل عشق یا دوستی اشاره دارد. دومی یا همان رشک به خواستن چیزی که دیگری دارد اشاره می کند. بعد از مطالعه این مقاله اگر نیاز به ویزیت روانشناس داشنید از صفحه اصلی سایت استفاده فرمائید.

حسادت

برخی از تجربیات حسادت شامل:

  • ترس از فقدان
  • شک یا خشم نسبت به احتمال خیانت
  • کاهش عزت نفس در مقابل فقدان ادراک شده
  • بی اعتمادی
  • ترس از دست رفتن افراد مهم زندگی

تجربه رشک شامل

  • احساس تحقیر شدن
  • خواستن از ته دل
  • ناخوشنودی از شرایط
  • انگیزه پیشرفت
  • عدم تائید احساسات

حسادت

فروید درباره حسادت اینطور می نویسد:

حسادت یک حالت عاطفی مثل سوگ است که می تواند نرمال توصیف شود. اگر فردی آن را نداشته باشد دستخوش واپسرانی شدیدی شده و نقش زیادی در کارکرد ناخودآگاه او دارد. موارد حسادت غیر طلیعی شدید شامل سه لایه می شود:

  1. رقابتی یا نرمال
  2. فرافکنی شده
  3. هذیانی

حسادت
تاثیر بر روابط

حتی حسادت كم در روابط، به عنوان احساسي ناخوشايند توسط فرد تجربه مي شود. و بخصوص در روابط صمیمی علامتي است كه مشكلات آتي را پيشبيني مي كند. البته توجه به عملكرد حسادت در پيشبيني مشكلات پيش رو كافي نيست و عوامل زمينه سازي براي پيدايش این احساس در نظر گرفته شده اند. اين عوامل از سطوح عميق شخصيت مثل تاريخچه تعارض هاي بنيادين تا سطوح بالاتر مثل روابط بين فردي حال حاضر فرد، قابل بررسي هستند.

دکتر رامین علوی نژاد بر اساس روانشناسی تکاملی توضیح دادندکه: شايد در ديدگاه تكاملي حس حسادت بيشتر به بقاء نوع بشر نسبت داده شده باشد. اما امروزه نيز این احساس با نشانه گيري عواطف زوجين و فراخواني مشكلات هيجاني همچنان در روابط همسران و خانواده ها مورد توجه قرار داد. آسیب هایی که حسادت به یک نظام خانواده وارد می سازد توسط برخی پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته اند، برخی از آنها به قرار زیر هستند:

  • ایجاد تعارض
  • آسیب به سبک های ارتباطی
  • کاهش توانایی حل مسئله
  • تداخل در هیجان های مثبت
  • کاهش کیفی و کمی روابط جنسی
  • ایجاد اشکال در روابط با فرزندان
این قبیل آسیب ها ممکن است یک ارتباط خانوادگی را ناامن سازد و مشکلات رفتاری جدی تری شکل بگیرد.

در کل باید توجه دشت که حسادت و سایر هیجان ها ریشه در افکار و باورهای شخص دارند. چانچه فرد نسبت به این باورها نشخوار فکری پیدا کند و در تکرار آنها با احساس اجبار رویرو شود، ممکن است که نیازمند به درمان های جدی تری باشد. مشکلات رفتاری که حسادت ورزی ممکن است ایجاد کند، سلامت یک ازدواج موفق را به خطر می اندازد. این مشکلات از قبیل خشونت، تعقیب و گریز، دوری گزینی، کنترل گری و سرزنش هستند.

انواع حسادت

  • حسادت واکنشی

یک پاسخ منفی به درگیر شدن شریک زندگی در یک رابطه خارج ازدواج به صورت عاطفی یا جنسی. در این مواقع یک تهدید واقعی یا خطر جدی برای رابطه وجود دارد.

  • حسادت بازدارنده

تلاش برای جلوگیری از تماس صمیمی شریک زندگی با فردی در خارج از ازدواج. این نوع حسادت بیشتر مرتبط یا اضطراب اجتماعی، روانرنجوری و خصومت گزارش شده است.

  • حسادت مضطرب

اضطراب اجبارگونه، ناراحتی و نگرانی زیاد درباره احتمال وقوع خیانت از شریک زندگی. در این موارد عزت نفس کاهش قابل توجهی پیدا کرده است. افکار منفی در این وضعیت در یک چرخه از نشخوار فکری تکرار می شوند.

چگونه با حسادت مواجه شویم؟

افزایش خود آگاهی برای کاهش حسادت

خود آگاهی به معنی مشاهده و پذیرش آنچه که هستید می باشد، نه آنچه که باید باشید. بدون اینکه خود را قضاوت کنید رفتار کنید. بیاموزید که خود را ببخشید و برای خودتان معیارهای سخت در نظر نگیرید. افرادی که خود آگاهی بالایی دارند، خود را به خوبی می شناسند. همچنین از دیدگاه سایرین نسبت به خود آگاه هستند.

خود را با سایرین مقایسه نکنید

استاندارهای خودتان را پیدا کنید. بخاطر آنچه که هستید سرخورده نباشید. آنچه که هستید را بپذیرید و نه آنچه که دیگران به شما دیکته کرده اند. برای خوتان اهدافی تعیین کنید و با دست یافتن به آنها موفقیت را تجربه کنید. اهداف شما ممکن است با اهداف سایرین متفاوت باشند. خود را با آنچه که دیروز بودید مقایسه کنید.

دست به کار شوید

حسادت نرمال بخشی از اکثر روابط است. با افزایش عزت نفس می توان این میزان از حسادت را نیز بیشتر تعدیل کرد. علائم آغازین حسادت بوسیله صداقت در رابطه کاهش میابند. ایجاد و حفظ صداقت آسان نیست. آن را با اعتماد چشم بسته اشتباه نگیرید. حسادت منجر به کنترل گری می شود، اما اعتماد منجر به اختیار عمل و اعتماد به نفس می شود.

اجتناب از دنباله روی

مشاهده دیگران برای الهام گرفتن بد نیست. مشکل موقعی شکل می گیرد که سعی کنید شبیه به سایرین شوید. مطالب مختلفی درباره افراد مختلف خوانده اید. اما آنها به این معنی نیستند که شما باید مسیر مشابهی را طی کنید یا به اهداف مشابه ای دست یابید. هر فردی زندگی منحصر به فرد خود را دارد. مسیر خود را انتخاب کنید و به جای تقلید کردن سعی کنید یاد بگیرید. اگر درمان به موقع انجام نگیرد احتمال تظاهر اشکال مرضی حسادت مثل اختلال پارانویا وجود دارد. اگر حسادت شدت یافت به یک دکتر روانشناس خوب در تهران مراجعه کنید. حتی اگر موانعی برای مراجعه خضوری یا مشاوره خانواده داشتید می توانید از خدمات مشاوره آنلاین روانشناسی بهره مند شوید.

نویسنده: دکتر علوی نژاد روانشناس

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.