داروهای ضد افسردگی
داروها می توانند در درمان برخی اختلالات و وضعیت های روانشناختی نقش داشته باشند. داروهای ضد افسردگی می تواند در کنار روان درمانی و یا درمان های مبتنی بر تحریک مغز (کمتر شایع) استفاده شود. در برخی موارد، روان درمانی به تنهایی ممکن است بهترین گزینه درمانی باشد. برای رواندرمانی می توانید از دکتر روانشناس خوب در تهران یا شهر محل زندگی خود استفاده کنید. انتخاب یک برنامه درمانی مناسب باید براساس نیازهای فردی، نوع درمان از جمله درمان افسردگی و منابع فرد برای تحت مراقبت قرار گرفتن باشد.
درمان افسردگی بدون دارو اولویت اول درمانی است. اطلاعات مربوط به داروها مرتباً تغییر می کند. وب سایت سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) را می توانید برای آخرین اخطارها، راهنماهای داروی بیمار یا داروهای تازه تأیید شده بررسی کنید. در این سایت به نام های تجاری اشاره نشده است. اما می توانید نام تجاری داروی مورد نظر را در وب سایت هایی از قبیل مدلین پلاس جستجو کنید. وب سایت نام برده همچنین اطلاعات بیشتری در مورد هر دارو از جمله عوارض جانبی و هشدارهای FDA در اختیار شما قرار می دهد. برای درمان افسردگی خود کوشا باشید.
نسبت به دارودرمانی خود آگاه باشید
اگر دارویی برای شما تجویز شده است، مطمئن باشید که:
در مورد تمام داروها و مکمل های ویتامینی که مصرف می کنید به درمانگر اطلاع دهید.
هرگونه حساسیت و مشکلی که با داروها داشته اید را گزارش کنید.
قبل از شروع استفاده از دارو نحوه مصرف دارو را بفهمید و طبق دستورالعمل آن را مصرف کنید.
داروهایی را که برای شخص دیگری تجویز شده است مصرف نکنید و داروی خود را به شخص دیگری ندهید.
اگر مشکلی با داروی خود دارید یا نگران این هستید که این دارو بیشتر از فواید آن آسیب برساند، بلافاصله با درمانگر خود تماس بگیرید. اعوارض جانبی داروها می توانند کل خانواده را نگران سازند. برای دریافت نوبت از مشاوره خانواده از طریق همین سایت اقدام فرمائید.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی داروهایی هستند که معمولاً برای درمان افسردگی استفاده می شوند. از داروهای ضد افسردگی برای سایر مشکلات سلامت روان مانند اضطراب، دردهای روانتنی و بی خوابی نیز استفاده می شود. اگرچه داروهای ضد افسردگی به طور خاص برای درمان ADHD مورد تأیید FDA نیستند، اما از داروهای ضد افسردگی گاهی اوقات برای دارودرمانی ADHD در بزرگسالان نیز استفاده می شود. درمان افسردگی کودکان تا جای ممکن از داروها اجتناب می کند. همیشه سعی کنید در ابتدا از درمان های روانشناختی استفاده کنید.
معروف ترین انواع داروهای ضد افسردگی، مهار کننده های انتخابی بازجذب مجدد سروتونین (SSRI) نامیده می شوند.
نمونه هایی از SSRI ها
فلوکستین
سیتالوپرام
سرترالین
پاروکستین
اسکیتالوپرام
انواع دیگر داروهای ضد افسردگی مهارکننده های جذب مجدد سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI) هستند. این داروها ها مشابه SSRI ها هستند و شامل ونلافاکسین و دولوکستین هستند.
داروی ضد افسردگی دیگری که معمولاً مورد استفاده قرار می گیرد بوپروپیون است. بوپروپیون نوع سوم داروهای ضد افسردگی است که متفاوت از SSRI یا SNRI عمل می کند. بوپروپیون همچنین برای درمان اختلال عاطفی فصلی و کمک به افراد در ترک سیگار استفاده می شود.
داروهای نسل سوم شایع تر هستند. زیرا به اندازه کلاس های قدیمی ضد افسردگی عوارض جانبی ایجاد نمی کنند. به نظر می رسد این گروه از داروها به طبقه گسترده تری از اختلالات افسردگی و اضطراب کمک می کند. داروهای ضد افسردگی قدیمی شامل سه حلقه ای ها، چهار حلقه ای ها و مهار کننده های مونوآمین اکسیداز (MAOI) می شدند.
SSRI عوارض جانبی ها و SNRI ها
عوارض جانبی معمول مهارکننده های انتخابی باز جذب مجدد سروتونین و مهارکننده های جذب مجدد سروتونین- نورآدرنالین می تواند شامل موارد زیر باشد:
احساس بی قراری، لرزش یا تنش
احساس مریض بودن
سوء هاضمه و معده درد
اسهال یا یبوست
از دست دادن اشتها
سرگیجه
خوب نخوابید (بی خوابی)، یا احساس خواب آلودگی شدید
سردرد
میل جنسی کم
مشکلات دستیابی به ارگاسم در حین رابطه جنسی یا خودارضایی
در مردان، مشکلات در به دست آوردن یا حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
می توان امیدوار بود که این عوارض در عرض چند هفته بهبود یابد، اگرچه بعضی از آنها ممکن است گاهاً باقی بمانند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA)
عوارض جانبی رایج TCA ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
خشکی دهان
تاری دید
یبوست
مشکلات دفع ادرار
خواب آلودگی
سرگیجه
افزایش وزن
تعریق زیاد (به خصوص در شب)
مشکلات ریتم قلب، مانند تپش قلب قابل توجه یا ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
با شروع عادت بدن به دارو، می توان امیدوار بود که عوارض جانبی گاهی بعد از دو هفته کاهش یابد.
واکنش مردم به داروهای ضد افسردگی چگونه است؟
طبق یک بررسی های تحقیقاتی، همه داروهای ضد افسردگی به لحظ تاثیر بر علائم و یا بازگشت افسردگی، شبیه همدیگر کار می کنند. به دلایلی که هنوز به خوبی درک نشده است، برخی از افراد نسبت داروهای ضد افسردگی پاسخ مناسبی نمی دهند.
بنابراین، برخی از افراد ممکن است با اولین دارویی که امتحان می کنند احساس بهتری پیدا نکنند. ممکن است لازم باشد چندین دارو را امتحان کنند تا دارویی که برای آنها مفید است پیدا کنند.
دیگران ممکن است دریابند که یک دارو مدتی کمک کرده است، اما علائم آنها دوباره بازگشت. در این شرایط امید خود را از دست ندهید و به یک روانشناس افسردگی در تهران یا شهر خود مراجعه کنید.
عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد افسردگی
برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است عوارض جانبی بیشتری نسبت به سایر داروها ایجاد کنند. ممکن است لازم باشد چندین داروی ضد افسردگی مختلف را قبل از یافتن دارویی که علائم شما را بهبود می بخشد امتحان کنید.
شایعترین عوارض جانبی ذکر شده توسط FDA شامل موارد زیر است.
تهوع و استفراغ
افزایش وزن
اسهال
خواب آلودگی
در صورت داشتن هر یک از علائم زیر، به ویژه در صورت بروز علائم جدید، شدیدتر یا نگرانی، فوراً با درمانگر خود تماس بگیرید.
افکار مربوط به خودکشی یا مردن
تلاش برای خودکشی
افسردگی جدید یا بدتر
اضطراب جدید یا بدتر
احساس تحریک پذیری یا بی قراری
مشکل خواب
رفتار پرخاشگری، عصبانیت یا خشونت
شکل گیری تکانه های خطرناک
افزایش شدید فعالیت و گفتار (شیدایی)
سایر تغییرات غیرمعمول در خلق و خوی
تداخلات دارویی
مهار کننده های انتخابی بازجذب مجدد سروتونین توسط گروهی از آنزیم های معروف به سیستم سیتوکروم P450 در کبد تجزیه می شوند. بسیاری از داروهای دیگر نیز توسط همین سیستم متابولیزه می شوند. بسته به تداخل ، ممکن است سطح دارو در خون بالاتر یا پایین شود. بعضی اوقات فقط تنظیم دوز لازم است یا بهتر است از مصرف یکی از این دو دارو خودداری شود.
اگر SSRI همراه با داروی دیگری که فعالیت سروتونین را تقویت می کند مصرف شود ، ممکن است یک بیماری نادر به نام سندرم سروتونین ایجاد شود. مهار کننده های انتخابی بازجذب مجدد سروتونین را نباید با داروهای خاص دیگر، به ویژه، بازدارنده های مونوآمین اکسیداز مانند فنلزین (ناردیل) و کلومیپرامین (آنافرانیل) مصرف کرد. همچنین گزارش شده است که مصرف همزمان SSRI با لیتیوم (درمان استاندارد برای اختلال دو قطبی) سندرم سروتونین را ایجاد می کند.
سندرم سروتنین
ترکیب ضد افسردگی های جدید با یکی از داروهای معمول “تریپتان” که برای درمان سردردهای میگرنی مورد استفاده قرار می گیرد، می تواند بیماری تهدید کننده زندگی بنام “سندرم سروتونین” ایجاد کند. فرد مبتلا به سندرم سروتونین ممکن است تحریک پذیر شود. دچار توهم شود (چیزهایی که واقعی نیستند را ببینید یا بشنوید). دمای بالا یا تغییرات فشار خون غیر عادی را تجربه کند. سندرم سروتونین معمولاً با داروهای ضد افسردگی قدیمی در ارتباط بود. اما اگر داروهای ضد افسردگی جدیدتر با سایر داروها همپوشانی پیدا کند، ممکن است پیچیدگی هایی مشاهده شود.
سندرم سروتونین زمانی اتفاق می افتد که سطح ماده شیمیایی به نام سروتونین در مغز شما خیلی زیاد شود. این معمولاً در صورت استفاده از SSRI یا SNRI در ترکیب با داروی دیگر ایجاد شود که سطح سروتونین را افزایش می دهد.
علائم سندرم سروتونین می تواند شامل موارد زیر باشد.
گیجی
تحریک
انقباض عضله
تعریق
لرزیدن
اسهال
اگر این علائم را تجربه کردید ، باید مصرف دارو را متوقف کنید و سریعاً با متخصص خود تماس بگیرید.
علائم سندرم سروتونین شدید عبارتند از:
تشنج (حاصل از تب)
ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
بیهوشی
اگر علائم سندرم سروتونین شدید را تجربه کردید، بلافاصله برای درخواست آمبولانس با فوریت های پزشکی تماس بگیرید.
هیپوناترامی
افراد مسن که داروهای ضد افسردگی استفاده کنند، به ویژه کسانی که SSRI مصرف می کنند، ممکن است سقوط شدید سطح سدیم (نمک) را تجربه کنند، که به عنوان هیپوناترامی شناخته می شود. این ممکن است منجر به تجمع مایعات در داخل سلولهای بدن شود، و می تواند به طور بالقوه خطرناک باشد.
این تداخل ممکن است با SSRI ها اتفاق بیفتد زیرا می توانند اثرات هورمونی را که میزان سدیم و مایعات را در بدن تنظیم می کند بلاک کنند. افراد مسن آسیب پذیر هستند زیرا تنظیم سطح مایعات با افزایش سن برای بدن دشوارتر می شود.
هیپوناترمی خفیف می تواند علائمی شبیه افسردگی یا عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی ایجاد کند. علائمی که در ادامه مشاهده می کنید.
احساس بیماری
سردرد
درد عضلانی
کاهش اشتها
گیجی
هیپوناترمی شدیدتر می تواند باعث موارد زیر شود:
احساس بی حالی و خستگی
اختلال در جهت یابی
بی قراری
روان پریشی
تشنج (حاصل از تب)
جدی ترین موارد هیپوناترمی می تواند باعث توقف تنفس یا ورود به کما شود.
اگر مشکوک به هیپوناترامی خفیف هستید، باید برای مشاوره با متخصص خود تماس بگیرید و فعلاً مصرف SSRI ها را متوقف کنید.
اگر مشکوک به هیپوناترامی شدید ، با شماره اورژانس تماس بگیرید و آمبولانس بخواهید.
با تغذیه محلول سدیم به بدن از طریق قطره قطره داخل وریدی ، می توان هیپوناترمی را درمان کرد.
دیابت
استفاده طولانی مدت از SSRI ها و TCA ها با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 ارتباط دارد. اگرچه مشخص نیست که استفاده از این داروهای ضد افسردگی چگونه با پیشرفت دیابت ارتباط دارد.
ممکن است که افزایش وزن برخی از افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
افکار خودکشی
در موارد نادر، برخی از افراد هنگام استفاده از داروهای ضد افسردگی، افکار خودکشی و میل به خودآزاری را تجربه می کنند. جوانان زیر 35 سال به ویژه در معرض خطر هستند.
اگر فکر می کنید در هر زمان مصرف داروهای ضد افسردگی قصد خودکشی یا صدمه زدن به خود را دارید، با متخصص خود تماس بگیرید یا سریعاً به بیمارستان بروید.
اگر شروع به مصرف داروهای ضد افسردگی کرده اید، ممکن است مفید باشد که به یکی از اقوام یا دوستان نزدیک خود بگویید و از آنها بخواهید اطلاعات همراه با داروهای شما را بخوانند. سپس از آنها بخواهید که اگر علائم شدت یافت یا اینکه تغییری در رفتار مشاهده کردند به شما بگویند.
داروهای ضد افسردگی و مشکلات جنسی
یکی از عوارض رایج “هرچند که درمورد آن زیاد صحبت نمی شود” داروهای ضد افسردگی، کاهش علاقه به رابطه جنسی یا کاهش توانایی ارگاسم است. برخی پژوهش ها نشان دادند تقریباً نیمی از بیماران افسرده ای SSRIs را مصرف می کنند، یک علامت مربوط به بدکارکردی جنسی را گزارش می کنند.
گاینس می گوید ، یکی از راه های رفع این علائم افزودن نوع دیگری از داروی ضد افسردگی یا حتی داروی اختلال نعوظ است. اما این احتمال نیز وجود دارد که استفاده از داروی ضد افسردگی دیگر باعث از بین رفتن این علائم شود. هرگز مصرف داروی ضد افسردگی را بدون گفتگو با پزشک خود قطع نکنید. توقف ناگهانی می تواند مشکلات جدی مانند شکنجه ایجاد کند.
از بین رفتن اثر داروهای ضد افسردگی
هر داروی ضد افسردگی ممکن است بعد از ماهها یا سالها اثر خود را از دست بدهد. گاهی اوقات به این دلیل که مغز کمتر به دارو واکنش نشان داده است (تحمل دارویی). راه حل های موجود شامل افزایش دوز و یا تغییر به یک داروی ضد افسردگی قوی تر یا با مکانیسم عمل متفاوت است.
علائم قطع داروهای ضد افسردگی SSRI
علائمی که ممکن است در هنگام توقف ناگهانی SSRI ایجاد شود شامل سرگیجه، از دست دادن هماهنگی، خستگی، سوزن سوزن شدن، سوزش، تاری دید، بی خوابی و خواب های واضح است.
این سندرم معمولاً خفیف است اما ممکن است شدید هم باشد. اگرچه هیچ یک از داروهای ضد افسردگی نباید به طور ناگهانی متوقف شود، اما پاروکستین تمایل به ایجاد شدیدترین علائم قطع دارد. در درمان افسردگی شدید اگر ریسک فاکتورهایی وجود نداشته باشد می توان از داروها اجتناب کرد و از درمان های روانشناختی استفاده کرد.
برخی علائم از قیبل حالت تهوع یا اسهال، علائم شبیه آنفولانزا، تحریک پذیری، اضطراب و گریه ممکن است کمتر وجود داشته باشد. “سندرم قطع” توصیف بهتری نسبت به “واکنش ترک” است. واکنش ترک عبارتی است که برای بیماری اعتیاد استفاده می شود. بعد از مطالعه این مقاله اگر نیازه به ویزیت روانشناس پیدا کردید می توانید از اطلاعات تماس در انتهای صفحه استفاده فرمائید.
دکتر رامین علوی نژاد
